Algemeen én wetenschappelijk bewijs wijzen op: ja!
Er zijn fysiologische verschillen tussen man en vrouw en die hebben ook invloed op slaapervaringen en omstandigheden.
Bewezen is dat er verschillen zijn tussen mannen en vrouwen in hersenactiviteit, zelfs tot de manier waarop onze neuronen communiceren.
Waar bij mannen de hersenactiviteit voornamelijk is geconcentreerd in een van de twee hersenhelften, zien we bij vrouwen meerdere verbindingen tussen beide hersenhelften – met bewezen gevolgen. Vrouwen zijn daardoor flexibeler in het verwoorden van emotionele en analytische problemen en lijken daarbij ook beter ontwikkelde sociale vaardigheden te hebben. Anderzijds zien we bij mannen de neiging om veel meer activiteit te ontwikkelen in hersengebieden die verband houden met de spieren, waaronder ook ruimtelijke waarneming.
Diverse studies naar verschillen in de hersenen van mannen en vrouwen hebben veel wetenschappelijke artikelen en onderzoeken opgeleverd die de verschillen in functionele organisatie aantonen. Alle bevindingen wijzen op dezelfde conclusie: er zijn ondubbelzinnige verschillen tussen ‘X’- en ‘Y’-hersenen.
Er zijn dus ook verschillen in de tijd die onze hersenen nodig hebben om te herstellen na een lange dag. Als vrouwen beter kunnen multitasken vanwege de eerder genoemde verbindingen met twee hersenhelften, dan hebben ze ook meer tijd nodig om te herstellen.
Het Amerikaanse National Sleep Foundation adviseert zeven tot negen uur volledige slaap voor volwassenen tussen 24 en 64 jaar. In een van haar onderzoeken, met 1.506 proefpersonen, verklaarde ongeveer 30% van de vrouwen dat ze gemiddeld acht uur sliepen, wat 20 tot 30 minuten langer was dan de mannen in hetzelfde onderzoek.
Waarom is dit zo?
Toch blijkt dat vrouwen twee keer zoveel als mannen aan slapeloosheid leiden. Wellicht maken de vele dagelijkse activiteiten in werk, familie, vrienden, huis, enz. het voor vrouwen moeilijker om zichzelf ‘uit te zetten’ als ze naar bed gaan.
Teresa Paiva is een van Europa’s belangrijkste autoriteiten op het gebied van slaap. Zij stelt duidelijk dat we moeten inzien en begrijpen dat slaap bij mannen en vrouwen verschilt.
Zij bracht in 2018 tijdens de ‘Lissabon Sleep Summit – Sleep in Women’ een groot aantal multidisciplinaire experts samen van over de gehele wereld. Drie dagen lang verdiepten deze specialisten zich in de kennis en analyse van alle biologische, psychologische en sociale aspecten van slaap bij vrouwen.
Vrouwen hebben de neiging om dieper en langer te slapen dan mannen, omdat ze sneller in slaap vallen (9,3 minuten), terwijl mannen daar gemiddeld meer moeite mee hebben (23,2 minuten).
Ook hebben vrouwen de neiging om ’s nachts minder vaak wakker te worden dan mannen (uitgezonderd zijn prille moeders), maar zij hebben wel meer nachtmerries en hun glucosemetabolisme blijft in sommige hersengebieden vrij hoog. Let op: vrouwen zetten zichzelf dus niet ‘uit’!
Dan over hormonen: hormonale veranderingen bij vrouwen kunnen invloed hebben op het slaappatroon, en de hormonen kunnen ook gaan verschillen in de diverse slaapstadia. Een zwangere vrouw zal anders slapen dan een vrouw in de menopauze – als een gevolg van verlaagde oestrogeenspiegels tijdens de menopauze. Dat kan weer leiden tot onderbroken slaap en kortere REM-slaaptijd, met daardoor mogelijk slaperigheid, angst, migraine, geheugenverlies, opvliegendheid en zelfs depressie overdag.
Ook snurken is het bestuderen waard.
Snurken (vooral chronisch snurken) is een ademhalingsprobleem met verschillende oorzaken en risico’s. Het treft 55 tot 65% van alle mannen en bijna 30 tot 40% van alle vrouwen. De luchtdoorgang door de bovenste luchtwegen wordt dan bemoeilijkt en veroorzaakt een snurkgeluid. Is er nauwelijks een luchtstroom, dan is er sprake van obstructieve slaapapneu (OSA).
Snurken is natuurlijk vervelend voor je partner. Maar vooral voor jezelf. Het leidt vaak tot slaperigheid en vermoeidheid overdag. Maar gevolgen kunnen ook zijn hypertensie, hartaanvallen, diabetes, stemmingsstoornissen, en andere gezondheids- en psychologische problemen.
Samenvattend is het duidelijk dat man of vrouw zijn een rol speelt in ons slaapgedrag. Maar de risico’s en gevolgen van een verstoorde nachtrust zijn voor vrouwen en mannen hetzelfde.
Daarom is het essentieel om in je slaapkamer een omgeving te creëren die op goed slapen is afgestemd: stil, schoon, geventileerd, met de juiste temperatuur en een hoge luchtkwaliteit. En natuurlijk een heel comfortabel bed waarin je spieren en gewrichten echt kunnen ontspannen.
Een goede nachtrust is een belangrijke pijler onder onze gezondheid en ons welzijn. Alles wat je daarvoor doet, is een intellectuele, emotionele en fysieke investering. Tijdens je slaap worden je essentiële cognitieve functies, zoals je geheugen, leervermogen, creativiteit, emotionele balans en je fysieke conditie aangevuld en hersteld. Slaap brengt balans in je leven.
Dus ben je fysiek actief of mentaal onderzoekend, dan is goed slapen de beste voorbereiding van je volgende dag
Ongeacht met welke chromosomen je bent geboren!
